Deniz seviyesinden yükseğe çıkıldıkça, Toriçelli Deneyi’nde tüpteki cıva seviyesi düşer mi? Diğer bir bakış açısı ile, yukarı çıkıldıkça civa borusundaki boşluk artar mı azalır mı? Bu yazımda bu soruyu cevaplayacağım.
Toriçelli Deneyi’nde kullanılan cıva, bir tüp içerisinde yer alır. Açık uçlu bu tüp, bir kabın içine yerleştirilir. Deneyin temel ilkesi, açık uçtaki tüpteki cıvanın yüksekliğinin atmosfer basıncı tarafından belirlenmesidir.
Cıva, tüp içinde yükselir ve düşer; bu yükseklik, atmosfer basıncının etkisi altında değişir. Deneyde, tüpteki cıva seviyesi genellikle bir miktar düzensiz dalgalanma gösterir. Bu dalgalanma, sıvı seviyesindeki atmosfer basıncının etkisiyle oluşur.
Eğer tüpün açık ucu atmosfere açıksa, cıva seviyesi atmosfer basıncına bağlı olarak değişir. Deney, atmosfer basıncının yükseklikle azaldığını ve bu nedenle cıva seviyesinin değiştiğini gösterir. Yüksek yerlere çıkıldıkça atmosfer basıncı azalır ve bu durumda cıva seviyesi düşer. Tam tersi, deniz seviyesine yaklaştıkça atmosfer basıncı artar ve cıva seviyesi yükselir.
Özetleyecek olursak,
Deniz seviyesinden yukarı çıkıldıkça atmosfer basıncı zayıflar, kaptaki civanın üzerine düşen basınç zayıfladığı için tüpteki civa rahatlayıp biraz daha kaba dökülür. Böylelikle tüpün içerisindeki civa yüksekliği düşer aynı zamanda tüpteki boşluk da artmış olur.
Tam tersi olursa…
Deneyi kaldırıp daha alçak rakımda bir yere götürürsek, atmosfer basıncı artar kovadaki civayı tüpün içine iter yani civa yüksekliği artar ve boşluk azalır.
Blogumu ziyaret ederek yukarı çıkıldıkça tüpteki civa seviyesi nasıl değişir konulu içeriği okuduğunuz için teşekkürler. Sormak veya paylaşmak istedikleriniz varsa aşağıda yorumlardan yazabilirsiniz.
Mühendis, İstanbul
Yıldız Teknik Üniversitesi Metalurji ve Malzeme Mühendisliği Mezunu, Sistem Uzmanı ve Dış Ticaret Uzmanı.
İlk yorum yapan sen ol !